Die Tabelle zeigt die uns von den Straßenbauverwaltungen der Länder übermittelten Daten der Glättemeldeanlagen, mit deren Sensorik die Parameter unmittelbar auf, in und an der Fahrbahn erfasst werden. Von den Stationen liegen rund um die Uhr viertelstündige Werte wie Straßenzustand, Niederschlag, Luftfeuchte, Temperatur, Belagstemperatur oder Wind vor. Die Daten der Glättemeldeanlagen stellen ungeprüfte Messungen dar und spiegeln nicht die Verhältnisse auf einem größeren Straßenabschnitt wider. Die Glättemeldeanlagen dienen der Aufrechterhaltung der Sicherheit des Verkehrs sowie zur Minderung von Umweltbelastungen beim Streumitteleinsatz. Auf den zeitweisen oder kompletten Ausfall von Daten an einzelnen Stationen hat WetterKontor leider keinen Einfluss.
Glättemeldeanlagen Niedersachsen 05.10.2024 / 11:45
Sortierung der Tabellenwerte durch Klick in die Spaltenköpfe.
-
GMA Straße Temp.
[°C]Taupunkt
[°C]RH
[%]Wind-
richtungWindmittel
[km/h]Windböen
[km/h][°C] [°C] [%] [km/h] [km/h] Blexen B212W 13,8 8,7 71 Bad Gandersheim B64E 11,5 8,1 80 Muenchehof B243S 11 8,4 85 Nette B243N 10,3 10,3 100 Auetal A2E 11,4 8,2 81 Arensburg A2E 10,1 10,2 100 Dorfmark B440E 12,3 6,8 69 SO 7 18 Etelsen A27S 12,5 7,1 70 SSW 2 12 Ostenfelde(Rustenfelde) A38N BS-Flughafen A2W Reiffenhausen A38E Braunschweig-Ost A2E Koenigslutter A2S AK Wolfsburg A2S Rothemuehle A2x 12,2 9,7 84 Zweidorfer Holz A2E -5,9 -8,7 80 Ahlhorn A29S 13,6 8 69 SSO 6 15 Duttenstedt A2E 12,3 9,7 83 Doetlingen A1S BS-Gartenstadt A391W 10,9 7,7 80 Helle A28E 14,2 8,5 69 Hollwege A28W 14,6 10 74 SO 12 Vareler Wald A29S 13 7,7 70 SSO 10 18 Loy B211W 14,2 9,4 73 Mollenfelde A7S Humboldtsblick A7S Peine A2W Haemelerwald A2E Ems-Vechte-Kanal A31S Gildehaus A30W 14,3 8,5 68 Allerbeck A2E Kirchhorst A7S 13,8 10,9 83 Burgdorf A37S Surwold B401W 12,7 7,8 72 OSO 5 14 Lathen A31S 13,9 7,9 67 Allerbruecke A7N 13,6 7 64 NNO 6 19 Altenwahlingen B209W 14,3 8,8 69 Timmerloh A7S Weyhausen CE B191N 15 7,9 62 Armsen A27S Egestorfer Berg A7S Wulsdorf A27N 13,2 8,5 73 Oerel B71E 13,9 7,3 65 O 1 7 Thiedenwiese B3S 9,3 9,3 100 Marienhagen B240S 9,9 9,9 100 Salzderhelden B3N 11,3 8 80 O 4 16 Ronnenberg B217N 11,1 11,1 100 Ihtkopf B240S 14,5 8,4 67 Gerzen B3N 10,3 10,3 100 Barmke A2S Trendel A2S Helmstedt A2S Uhry A2S Mariental A2S Essehof A2E Delmenhorst-Ost A1S 13,4 8,8 74 Hoelscher Holz A1S Nordkreuz A293N 14,2 9,1 72 Wemkendorf A29S 13,5 7,8 68 SO 6 13 Carolinensiel B461N Odfeld B64W 9 9 100 Watenstedt A39S Schnedebruch B65N 11 8,1 82 Edemissen B444N 12,7 8,8 77 Thuine B214W 13,2 9,1 76 Messeberg B1E 10 9,1 94 Salzgitterdreieck A7N 11,6 8,8 83 Westerlinde A39E 10,9 9 88 Hildesheimer Boerde A7N 11 8,7 85 Filsum A28E 13,5 8 69 AD Walsrode A7N Berkhof A7S Eisinghausen A31E 14,1 8,5 69 Coldam B436W 14 8,5 70 Hoystorfer Berg B4S 13 9,1 77 Droegennindorf B209E 11,8 8,2 79 Grohnde B83W 10,1 8,6 91 Norden B72N Werratalbruecke A7E Braunschweig-Hafen A2E Barbis B243E 9,6 6,5 81 AD Hannover-Sued A37N 11,5 9,8 89 Hoever A7S Muellingen A7N Altwarmbuechen A37N Lahe A2E 12,6 7 69 Geestefeld B215N 13,9 8,3 69 Meinkingsburg B6S 12 7,7 75 Hemsbuende B71E 13,1 7,1 67 Heerstedt B71E 14,3 9,8 74 Steinbergen B238N 11,1 11,1 100 Dahle B217S 10,4 10,4 100 Caecilienhoehe A2E 10,9 8,6 85 WSW 4 13 Kolenfeld A2S Lauenau A2E 11,5 8,9 84 SSW 6 20 Herrenhausen A2E 12,5 11,2 92 Holtensen A2E Rehden B214W 12,1 8,5 78 Ridderade B51N 12,4 7,7 73 Stapelfeld B213W 13,8 8,8 72 Weyhausen WOB A39S 12,1 9,3 83 Krummhoerenskuhlen A1N Weener A31N 13,5 8,4 71 Obernheide A1N Mackenstedt A1N Hasport A28W 14,4 8,6 68 Lueneburg-Nord A250E Saasse B248S 14 9,2 73 Zetel A29N 13,3 8,1 71 S 6 16 Roffhausen(Sande) A29S 12,8 8,8 76 OSO 5 15 Parensen A7N 11,9 7,7 75 Wilhelmshaven A29N 13,2 8,3 73 ONO 4 Fedderwardergroden A29N 13,4 8,5 72 SSO 2 Schlochau A7S Elbevorlandbruecke B404N 14 9,4 74 Ellierode B241E 10,6 8,1 84 ONO 4 14 Nemden A30W Juliushuette B82W 9,1 6,9 86 Cadenberge B73N 13,6 13,6 100 Haverlah B6N 11 9,2 88 Kaltenweide A352E Arpke A2E 12,3 9,2 81 Grossburgwedel A7S Hannover-Nord A7S Otze B3N 12,9 8 73 Husbaeke B401E Kampe B401W 18,2 10,1 59 Larrelt A31E 16,3 7,1 54 Rosengarten A261S 12,4 7,5 72 Buchholz A1E 12,5 6,9 69 Geeste A31S 14,6 7,7 63 Harzhorn A7S Schulenburg A352S Twist A31S 14,2 8,2 67 O 3 Langelsheim B82S 9,8 9 95 Garbsen A2S 12,1 9,5 84 NNO 10 12 Mahndorf A1N Hemelingen A1N Uthlede A27S 13,2 7,6 69 Osterode B243S 10,5 8 85 Waake B27W 10,5 7,5 82 Lehrte A2S Papenbrink A2S Hattendorf A2E Bernser Kirchweg A2E 78 NO 6 16 Pohle A2E Reher B1N 9,4 9,3 100 Neuenkirchen A1S Fischbeck B83N 8,2 8,2 100 Torfhaus B4N 5,1 5 99 Garthe A1S 13,1 8,1 72 Ahlhorner Heide A29N 12,7 8,3 75 ONO 2 10 Jerxheim Bhf. B244N 10,5 10,5 100 Vechta A1S 13,4 8,4 72 Fallersleben A39S 12,6 7,8 72 SO 9 23 Salzbergen A30W Westerode A395S Osterkappeln B51S 10,3 7,6 83 ONO 4 12 Sonnenberg B242W 7 4,4 84 Schladen A395N Kimmen A28E 13,9 8,5 70 Astrup A29S 13,7 8,3 70 O 5 13 Roehrse A2E 13 10,6 85 Gifhorn B188W 13,1 10,2 82 Blankenburg A29S Huntebrueck B212N 12,7 8,4 75 Hankenberg/Talbruecke A33S Maschen A250S 12,7 6,9 68 Winnefeld B241W 10,6 10,5 100 Dissen A33S Herrenrest B51N 11,7 7,4 75 Osnabrueck A1N 12,9 7,9 72 Himmelpforten B73N 13 6,1 63 Hakenhof A30W 14 8,1 68 Hebeler Meer B402E 17,2 8,1 55 Nienstaedt B65W 9,8 8,7 93 Heede A31N 13,1 7 67 OSO 2 14 Winzlar B441W 10 9,5 97 Riepe-Bansmeer A31S 14,2 7,5 64 Bunde A280E 12,8 7,3 69 Emden-Nord A31S 13,3 6,9 65 NNO 4 Bockel A1N 12,9 6,4 64 SSO 2 9 vorm Wietzenbruch A7S Sittensen A1N 14 10,5 80 Nordholz A27S 13 8,1 72 W 1 9 -
GMA Straße Niederschlag
[l/m2]Niederschlagsart Niederschlags-
intensitätSichtweite
[m][l/m2] [m] Blexen B212W 0 - - Bad Gandersheim B64E 0 - - Muenchehof B243S 0 - - Nette B243N 0 - - Auetal A2E 0 - - 1000 Arensburg A2E 0 - - 1000 Dorfmark B440E 0 Regen leicht Etelsen A27S 0 - - Ostenfelde(Rustenfelde) A38N unbekannt - BS-Flughafen A2W unbekannt - Reiffenhausen A38E unbekannt - Braunschweig-Ost A2E unbekannt - Koenigslutter A2S unbekannt - AK Wolfsburg A2S unbekannt - Rothemuehle A2x 0 - - 2000 Zweidorfer Holz A2E 0 - - 2000 Ahlhorn A29S 0 - - Duttenstedt A2E 0 - - 2000 Doetlingen A1S unbekannt - BS-Gartenstadt A391W 0 Regen - Helle A28E 0 - - Hollwege A28W - - Vareler Wald A29S 0 - - Loy B211W 0 - - Mollenfelde A7S unbekannt - Humboldtsblick A7S unbekannt - Peine A2W unbekannt - Haemelerwald A2E unbekannt - Ems-Vechte-Kanal A31S unbekannt - Gildehaus A30W 0 - - Allerbeck A2E unbekannt - Kirchhorst A7S 0 - - Burgdorf A37S unbekannt - Surwold B401W 0 - - Lathen A31S 0 - - Allerbruecke A7N 0 - - Altenwahlingen B209W 0 - - Timmerloh A7S unbekannt - Weyhausen CE B191N 0 - - Armsen A27S unbekannt - Egestorfer Berg A7S unbekannt - Wulsdorf A27N 0 - - Oerel B71E 0 - - Thiedenwiese B3S 0 - - Marienhagen B240S 0 - - Salzderhelden B3N 0 - - Ronnenberg B217N 0 - - Ihtkopf B240S 0 - - Gerzen B3N 0 - - Barmke A2S unbekannt - Trendel A2S unbekannt - Helmstedt A2S unbekannt - Uhry A2S unbekannt - Mariental A2S unbekannt - Essehof A2E unbekannt - Delmenhorst-Ost A1S 0 - - Hoelscher Holz A1S unbekannt - Nordkreuz A293N 0 - - Wemkendorf A29S 0 - - Carolinensiel B461N unbekannt - Odfeld B64W 0 - - Watenstedt A39S unbekannt - Schnedebruch B65N 0 - - Edemissen B444N 0 - - Thuine B214W 0 - - Messeberg B1E 0 - - Salzgitterdreieck A7N 0 - - Westerlinde A39E 0 - - Hildesheimer Boerde A7N 0 - - Filsum A28E 0 - - AD Walsrode A7N unbekannt - Berkhof A7S unbekannt - Eisinghausen A31E 0 - - Coldam B436W 0 - - Hoystorfer Berg B4S 0 - - Droegennindorf B209E 0 - - Grohnde B83W 0 - - Norden B72N unbekannt - Werratalbruecke A7E unbekannt - Braunschweig-Hafen A2E unbekannt - Barbis B243E 0 - - AD Hannover-Sued A37N 0 - leicht Hoever A7S unbekannt - Muellingen A7N unbekannt - Altwarmbuechen A37N unbekannt - Lahe A2E 0 - - Geestefeld B215N 0 - - Meinkingsburg B6S 0 - - Hemsbuende B71E 0 - - Heerstedt B71E 0 - - Steinbergen B238N 0 - - Dahle B217S 0 - - Caecilienhoehe A2E 0 - - Kolenfeld A2S unbekannt - Lauenau A2E 0 - - 2000 Herrenhausen A2E 0 - - Holtensen A2E unbekannt - Rehden B214W 0 - - Ridderade B51N 0 - - Stapelfeld B213W 0 - - Weyhausen WOB A39S 0 - - Krummhoerenskuhlen A1N unbekannt - Weener A31N 0 - - Obernheide A1N unbekannt - Mackenstedt A1N unbekannt - Hasport A28W 0 - - Lueneburg-Nord A250E unbekannt - Saasse B248S 0 - - Zetel A29N 0 - - Roffhausen(Sande) A29S 0 - - Parensen A7N 0 - - Wilhelmshaven A29N - - Fedderwardergroden A29N - - Schlochau A7S unbekannt - Elbevorlandbruecke B404N 0 - - Ellierode B241E 0 - - Nemden A30W unbekannt - Juliushuette B82W 0 - - Cadenberge B73N 0 - - Haverlah B6N 0 - - Kaltenweide A352E unbekannt - Arpke A2E unbekannt - Grossburgwedel A7S unbekannt - Hannover-Nord A7S unbekannt - Otze B3N 0 - - Husbaeke B401E unbekannt - Kampe B401W 0 - - Larrelt A31E 0 - - Rosengarten A261S 0 - - Buchholz A1E 0 - - Geeste A31S 0 - - Harzhorn A7S unbekannt - Schulenburg A352S unbekannt - Twist A31S 0 - - Langelsheim B82S 0 - - Garbsen A2S 0 - - Mahndorf A1N unbekannt - Hemelingen A1N unbekannt - Uthlede A27S 0 - - Osterode B243S 0 - - Waake B27W 0 - - Lehrte A2S unbekannt - Papenbrink A2S unbekannt - Hattendorf A2E unbekannt - Bernser Kirchweg A2E 0 - - 2000 Pohle A2E unbekannt - Reher B1N 0 - - Neuenkirchen A1S unbekannt - Fischbeck B83N 0 - - Torfhaus B4N 0 - - Garthe A1S 0 - - Ahlhorner Heide A29N 0 - - Jerxheim Bhf. B244N 0 - - Vechta A1S 0 - - Fallersleben A39S 0 - - Salzbergen A30W unbekannt - Westerode A395S unbekannt - Osterkappeln B51S 0 - - Sonnenberg B242W 0 - - Schladen A395N unbekannt - Kimmen A28E 0 Regen - Astrup A29S 0 - - Roehrse A2E 0 - - 2000 Gifhorn B188W 0 - - Blankenburg A29S unbekannt - Huntebrueck B212N 0 - - Hankenberg/Talbruecke A33S unbekannt - Maschen A250S 0 - - Winnefeld B241W 0 - - Dissen A33S unbekannt - Herrenrest B51N 0 - - Osnabrueck A1N 0 - - Himmelpforten B73N 0 - - Hakenhof A30W 0 - - Hebeler Meer B402E 0 - - Nienstaedt B65W 0 - - Heede A31N 0 unbekannt - Winzlar B441W 0 - - Riepe-Bansmeer A31S 0 - - Bunde A280E 0 - - Emden-Nord A31S - - Bockel A1N 0 - - vorm Wietzenbruch A7S unbekannt - Sittensen A1N unbekannt - Nordholz A27S 0 - - -
GMA Straße Belags-
temp.
[°C]Straßen-
zustandBodentemp
(-10cm)
[°C]Bodentemp
(-30cm)
[°C]Wasserstand
[mm][°C] [°C] [°C] [mm] Blexen B212W 21,7 trocken 19,4 14,4 0 Bad Gandersheim B64E 18,5 trocken 16,8 13,7 0 Muenchehof B243S 17,5 trocken 17,3 13,1 0 Nette B243N 18,7 trocken 15,7 10,6 0 Auetal A2E 14,6 trocken 0 Arensburg A2E 14,1 trocken 0 Dorfmark B440E 17,1 trocken 15,2 13,3 0 Etelsen A27S 17,9 trocken 13,1 11,7 0 Ostenfelde(Rustenfelde) A38N BS-Flughafen A2W Reiffenhausen A38E Braunschweig-Ost A2E Koenigslutter A2S AK Wolfsburg A2S Rothemuehle A2x 16,4 trocken 13,3 13 0 Zweidorfer Holz A2E Ahlhorn A29S 24,6 trocken 14,9 11,1 0 Duttenstedt A2E 17 trocken 14,7 14,2 0 Doetlingen A1S BS-Gartenstadt A391W 16,1 trocken 13,5 2,1 0 Helle A28E 18,6 feucht 12,5 11,4 0 Hollwege A28W 24,8 trocken 18,7 12,6 0 Vareler Wald A29S 21,8 trocken 14,3 11 0 Loy B211W 14,1 trocken 10,8 10,7 0 Mollenfelde A7S Humboldtsblick A7S Peine A2W Haemelerwald A2E Ems-Vechte-Kanal A31S Gildehaus A30W 18,1 trocken 14,5 12,2 0 Allerbeck A2E Kirchhorst A7S 18,1 trocken 11,7 0 Burgdorf A37S Surwold B401W 19,2 trocken 16,5 0 Lathen A31S 18,4 trocken 10,3 11,4 0 Allerbruecke A7N 17,1 trocken 14,8 0 Altenwahlingen B209W 20 trocken 17 13,2 0 Timmerloh A7S Weyhausen CE B191N 17,8 trocken 12,7 12,2 0 Armsen A27S Egestorfer Berg A7S Wulsdorf A27N Oerel B71E 20,2 trocken 15,9 12,7 0 Thiedenwiese B3S Marienhagen B240S 20 trocken 16,3 12,8 0 Salzderhelden B3N Ronnenberg B217N 19,9 trocken 16,1 12,5 0 Ihtkopf B240S 15,6 trocken 13,3 12,5 0 Gerzen B3N Barmke A2S Trendel A2S Helmstedt A2S Uhry A2S Mariental A2S Essehof A2E Delmenhorst-Ost A1S 18,8 trocken 15,2 11,6 0 Hoelscher Holz A1S Nordkreuz A293N 21,1 trocken 16,9 13,6 0 Wemkendorf A29S 19,5 trocken 11,5 9,7 0 Carolinensiel B461N Odfeld B64W 10,9 trocken 2,9 10,3 0 Watenstedt A39S Schnedebruch B65N 18,5 trocken 10,9 Edemissen B444N 19 trocken 16,6 13,9 0 Thuine B214W 21,1 trocken 16,6 13 0 Messeberg B1E 17,6 trocken 14,9 13,4 0 Salzgitterdreieck A7N 18,1 trocken 14,7 12,8 0 Westerlinde A39E 16,6 trocken 14,5 13,8 0 Hildesheimer Boerde A7N Filsum A28E 20,9 trocken 18,7 12,2 0 AD Walsrode A7N Berkhof A7S Eisinghausen A31E 11,2 trocken 9,9 12,1 0 Coldam B436W 9,7 trocken 9,1 10,9 0 Hoystorfer Berg B4S 20,8 trocken 18,1 11,6 0 Droegennindorf B209E 9,5 trocken 9 9,7 0 Grohnde B83W 17,4 trocken 15,2 12,2 0 Norden B72N Werratalbruecke A7E Braunschweig-Hafen A2E Barbis B243E 13,8 trocken 12,2 0 AD Hannover-Sued A37N 13 trocken 13 12,8 0 Hoever A7S Muellingen A7N Altwarmbuechen A37N Lahe A2E 18,7 feucht Geestefeld B215N 18,9 trocken 16,1 12,4 0 Meinkingsburg B6S 23,9 trocken 23,7 20,7 0 Hemsbuende B71E Heerstedt B71E 25,1 trocken 20,2 14,8 0 Steinbergen B238N 17,4 trocken 13,6 12,3 0 Dahle B217S 17,9 trocken 12,5 12,1 0 Caecilienhoehe A2E Kolenfeld A2S Lauenau A2E 16,9 trocken 12,4 12,8 0 Herrenhausen A2E 16,3 trocken 12,7 0 Holtensen A2E Rehden B214W 19,9 trocken 16,1 12,2 0 Ridderade B51N Stapelfeld B213W 19,6 trocken 14,7 12,1 0 Weyhausen WOB A39S 18,9 trocken 16,4 14 0 Krummhoerenskuhlen A1N Weener A31N 20 trocken 0 Obernheide A1N Mackenstedt A1N Hasport A28W 20 trocken 15,4 12,2 0 Lueneburg-Nord A250E Saasse B248S 16,6 trocken 14,2 12,4 0 Zetel A29N 20,3 trocken 14,6 11,6 0 Roffhausen(Sande) A29S 15,7 trocken 11,4 11,5 0 Parensen A7N 17,5 trocken 13,2 13,2 0 Wilhelmshaven A29N 22,8 trocken 22,3 14,4 0 Fedderwardergroden A29N 19,7 trocken 11,5 0 Schlochau A7S Elbevorlandbruecke B404N 18,6 trocken 12,9 13,4 0 Ellierode B241E 16,2 trocken 14 13,7 0 Nemden A30W Juliushuette B82W Cadenberge B73N 9,5 trocken 8,5 0 Haverlah B6N 15,7 trocken 14,8 13,6 0 Kaltenweide A352E Arpke A2E 16,8 trocken 13,2 13,5 0 Grossburgwedel A7S Hannover-Nord A7S Otze B3N 20,3 trocken 18,9 13,9 0 Husbaeke B401E 15,3 nass 8,4 9,9 6 Kampe B401W Larrelt A31E 20,5 trocken 12,4 16,7 0 Rosengarten A261S 14,6 trocken 15,4 12,5 0 Buchholz A1E Geeste A31S 19,5 trocken 12,5 0 Harzhorn A7S Schulenburg A352S Twist A31S 20,4 trocken 16,7 15,9 0 Langelsheim B82S 15,9 trocken 15,2 13,3 0 Garbsen A2S Mahndorf A1N Hemelingen A1N Uthlede A27S 19,4 trocken 15,8 11,3 0 Osterode B243S 14,1 trocken 13,9 13 0 Waake B27W 13 trocken 11,5 0,1 0 Lehrte A2S Papenbrink A2S Hattendorf A2E Bernser Kirchweg A2E 18,4 trocken 12,6 12,7 0 Pohle A2E Reher B1N 12,8 trocken 13,7 11,1 0 Neuenkirchen A1S Fischbeck B83N 16,1 trocken 13,6 13,7 0 Torfhaus B4N 22,4 trocken 9,5 0 Garthe A1S Ahlhorner Heide A29N 20,1 trocken 15 11,6 0 Jerxheim Bhf. B244N 15,7 trocken 14,4 0 Vechta A1S 18,9 trocken 14,6 12 0 Fallersleben A39S 18,7 trocken 16,2 12,5 0 Salzbergen A30W Westerode A395S Osterkappeln B51S 9,9 trocken 9,4 11,5 0 Sonnenberg B242W 12,1 trocken 8,3 10,1 0 Schladen A395N Kimmen A28E 20,4 trocken 15,4 11,7 0 Astrup A29S 21,2 trocken 14 11,1 0 Roehrse A2E Gifhorn B188W 15 trocken 12,6 10,8 0 Blankenburg A29S Huntebrueck B212N 20,1 trocken 13,3 0 Hankenberg/Talbruecke A33S Maschen A250S 16,8 trocken 15,1 0 Winnefeld B241W 15,9 trocken 14 11,2 0 Dissen A33S Herrenrest B51N 22,6 trocken -27,5 0 Osnabrueck A1N 18,7 trocken 0 Himmelpforten B73N 20,5 trocken 16,4 11,8 0 Hakenhof A30W 22,2 trocken 18,1 11,8 0 Hebeler Meer B402E 19,4 trocken 16,5 11,9 0 Nienstaedt B65W 12,8 trocken 10,9 11 0 Heede A31N 19,6 trocken 18 11,7 Winzlar B441W 10,7 trocken 11,6 10,3 0 Riepe-Bansmeer A31S Bunde A280E 10,6 trocken 10,2 13,4 0 Emden-Nord A31S 19,5 trocken 16,1 0 Bockel A1N 20,5 feucht 13,9 11,3 0 vorm Wietzenbruch A7S Sittensen A1N 21,6 feucht 14,8 12,1 Nordholz A27S 18,5 trocken 12,6 10,5 0
Datenquelle: BMVBS und Straßenbauverwaltungen der Länder